Katarzyna Zalewska

radca prawny

Jestem adwokatem i prowadzę kancelarię w Białymstoku. Na co dzień zajmuję się pomocą prawną gabinetom lekarskim, nie tylko w Białymstoku, ale również w całej Polsce. Pomagam gabinetom lekarskim w taki sposób, aby mogły skupić się wyłącznie na leczeniu pacjentów.
[Więcej >>>]

Otwórz swój gabinet

E-recepty pod kontrolą

Katarzyna Zalewska23 maja 2023Komentarze (0)

Czas pandemii wymusił na lekarzach oraz pacjentach korzystanie z teleporad oraz e-recept. Chociaż przepisy dotyczące pandemii w pewnej części przestaną już niedługo obowiązywać to e-recepty zostaną z nami na dłużej. Dlatego postanowiono mieć e-recepty pod kontrolą. Co przyczyniło się do takiej decyzji?

Zalety i wady e-recepty

Niewątpliwie e-recepty ułatwiały pacjentom leczenie – osobista wizyta u lekarza nie była konieczna, aby uzyskać niezbędne leki. Problem w tym, że z czasem ten niezwykle łatwy dostęp do różnego rodzaju leków zaczął przynosić negatywne skutki.

Niedawno media obiegła wiadomość o tym, że w wyniku zażycia leków przepisanych przy wykorzystaniu e-recepty życie straciło kilka osób. To skłoniło Ministerstwo Zdrowia do zastanowienia się nad zmianami w zakresie e-recept – zwłaszcza w przypadku środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje. Zdaniem resortu zdrowia dostęp do tych leków powinien być obwarowany pewnymi warunkami. Pełna treść projektu jest dostępna:https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//516/12372005/12970689/12970690/dokument619241.pdf

Obowiązki lekarza

Po pierwsze, lekarz przed wypisaniem wyżej wymienionego preparatu powinien zweryfikować ilość oraz rodzaj przepisanych leków. Zwłaszcza pod kątem bezpieczeństwa oraz konieczności ich stosowania.

Po drugie, konieczne jest osobiste zbadanie pacjenta bądź zbadanie go za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, jeżeli od ostatniego zbadania pacjenta połączonego z wypisaniem leków upłynęło nie więcej niż 12 miesięcy.

Po trzecie, lekarz ma w dokumentacji pacjenta odnotować fakt przepisania danego leku oraz okoliczności, które uzasadniły jego przepisanie.

W jaki sposób ocenić projektowane zmiany?

Każda propozycja – również ta jest różnorodnie oceniana. Krytycy tego projektu wskazują, że utrudni to dostęp do leków osobom, które bardzo tego potrzebują. Oceniają, iż nadmierny formalizm nie jest tu potrzebny. Natomiast zwolennicy podnoszą, że bardzo liberalne zasady dostępu do tej grupy leków skutkuje trudnościami w ich zakupie przez potrzebującego tego osoby, ale tworzy także ryzyko uzależnień.

Skuteczność tego rozwiązania sprawdzi praktyka. Wówczas może okazać się, że trudno jest znaleźć rozwiązanie, które zabezpieczy przed zbyt łatwym dostępem do leków i jednocześnie nie utrudni funkcjonowania pacjentów, którzy je stale przyjmują.

Zwolnienie usług medycznych z VAT

Katarzyna Zalewska14 lutego 2023Komentarze (0)

Zwolnienie usług medycznych z VAT – czy jest możliwe w każdym przypadku?

W rozmowach z lekarzami dotyczących zakresu usług medycznych oferowanych w gabinetach często pojawia się medycyna estetyczna. Popyt na ten rodzaj świadczeń jest coraz większy. Ale tym razem chciałabym Ci zwrócić uwagę na aspekt prawnopodatkowy świadczenia usług medycznych – m.in. w kontekście medycyny estetycznej. I przy okazji odpowiedzieć na pytanie czy w każdym przypadku możliwe jest zwolnienie usług medycznych z VAT?

Lektura ustawy o VAT na początek

Na początek art. 43 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zwalnia się od podatku:

18) Usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.

18a) Usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

19) Usługi w zakresie opieki medycznej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty, pielęgniarki i położonej, medycznych oraz psychologa.

Wydaje się, że sprawa jest prosta. Otóż nie! Problem może powstać w przypadku medycyny estetycznej. Nie każdy zabieg medycyny estetycznej wykonuje się w celu zachowania, ratowania, przywracania i poprawy zdrowia.

Jeżeli zabieg medycyny estetycznej ma celu na poprawę urody bez wskazań medycznych nie zwalnia się go z podatku VAT.

Zwolnienie z podatku VAT w przypadku zabiegu medycyny estetycznej – co wynika z orzecznictwa?

Warto przywołać wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 17 listopada 2011 r., I SA/Sz 662/11.

Mając zatem na uwadze przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny sprawy, jak również przywołane przepisy, prawidłowo organ wskazał, że zwolnieniu od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy podlegają operacje plastyczne wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia. Jak słusznie wskazał organ, od podatku zwolnione są operacje plastyczne o charakterze rekonstrukcyjnym, jednakże przeprowadzane w wyniku doznanego urazu bądź przebytej choroby. W ocenie Sądu, wykonane przez wnioskodawcę zabiegi opisane we wniosku nie mają charakteru leczniczego, gdyż nie wyczerpują ustawowych znamion przypisanych dla usług w zakresie opieki medycznej przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy VAT.

Cel zabiegu medycyny estetycznej wyznacza czy obejmie go zwolnienie z podatku VAT. Jeżeli cel nie spełnia wymogu terapeutycznego nie będzie podlegał zwolnieniu.

Czy są jeszcze jakieś rodzaje usług medycznych, co do których pojawiały się wątpliwości na gruncie podatków?

Medycyna pracy

Tak i należy o nich wspomnieć. Dyskusyjną kwestią było to, czy badania pracowników realizowane w ramach medycyny pracy podlegają zwolnieniu z VAT. Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego bywało odmienne.

W wyroku z 5 września 2018 r. (I FSK 1657/16), NSA stwierdził, że usługi medyczne w ramach medycyny pracy zwalnia się z podatku VAT. Badania psychologiczne przeprowadzane w ramach medycyny pracy realizują cel zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 18 u.p.t.u. Badania psychologiczne są częścią badań wstępnych, kontrolnych i okresowych wykonywanych przez medycynę pracy. Katalog badań profilaktycznych medycyny pracy nie ma charakteru zamkniętego. Jeśli badania psychologiczne były do nich włączone, to podlegają zwolnieniu z podatku VAT.

NSA w wyroku z 7 lutego 2018 r., I FSK 866/16 prezentował zupełnie odmienne zdanie.

Jeżeli z okoliczności, w których dany zabieg bądź badanie lekarskie zostało podjęte, wynika, że miało ono inny cel niż ochrona zdrowia ludzkiego, zwolnienie nie będzie przysługiwać. Zwolnienie dotyczy rzeczywistej opieki medycznej skierowanej do indywidualnego pacjenta, która została zaplanowana, rozpoczęta, bądź też planowana w najbliższej przyszłości.

Telemedycyna

Kwestia zwolnienia z VAT usług medycznych świadczonych przy użyciu systemów łączności wzbudzała początkowo kontrowersje. Problem tkwił w tym, czy taki sposób świadczenia usług medycznych rzeczywiście ma wpływ na zdrowie pacjentów. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 23 czerwca 2015 r., I SA/Kr 721/15 zaprezentował inny pogląd. Usługi telemedycyny, świadczone za pośrednictwem internetu są udzielaniem porad, wykładów, stanowią wskazówki co do sposobu wykonywania ćwiczeń, ich oceny i monitorowania, konsultacje w zakresie edukacji zdrowotnej. Tych działań nie można uznać za opiekę medyczną.

Na szczęście ten dość kontrowersyjny pogląd uległ zmianie, ponieważ orzecznictwo TSUE opowiedziało się zwolnieniem telemedycyny z podatku VAT. Uzasadnienie dla zwolnienia można znaleźć chociażby w wyroku C-48/19.

Podsumowanie

Pozornie wydaje się, że wszystkie usługi medyczne zwalnia się z VAT. Dlatego udzielając udzielając świadczeń w swoim gabinecie – zwłaszcza w przypadku medycyny estetycznej należy mieć na uwadze cel tego świadczenia.

Odwołanie od decyzji ZUS upoważniającej do wystawiania L4

Katarzyna Zalewska07 lutego 2023Komentarze (0)

Odwołanie od decyzji ZUS upoważniającej do wystawiania L4

Stało się! Kontrola z ZUS stwierdziła nieprawidłowości związane z wystawianiem L4. W efekcie podjęto decyzję o cofnięciu Ci uprawnień do wystawiania zwolnienia lekarskiego. Zastanawiasz się co w tej sytuacji zrobić? Przygotuj odwołanie od decyzji ZUS upoważniającej do wystawiania L4.

Mierzysz się z sytuacją, w której podczas kontroli ZUS lekarze orzecznicy stwierdzili nieprawidłowości w wystawaniu zaświadczeń lekarskich. Okazały się one na tyle duże, że cofnięto Ci upoważnienie. Jednak masz wątpliwości dotyczące tej decyzji i zastanawiasz się nad rozwiązaniami.

Od decyzji o cofnięciu upoważnienia do wystawiania L4 możesz złożyć odwołanie do ministra właściwego w sprawach zabezpieczenia społecznego. Na złożenie odwołania masz 14 i składasz je za pośrednictwem ZUS.

Co mam zawrzeć w odwołaniu?

Przepisy nie nakładają na Ciebie obowiązku szczegółowego uzasadniania odwołania, ale jeżeli chcesz, aby wywołało ono skutek warto skupić się na jego przygotowaniu.

Podstawą jest dokładne przeanalizowanie wniosków kontroli dokonanej przez lekarzy orzeczników z ZUS. Jeżeli oparli się oni na wątpliwych przyczynach, a Ty posiadasz argumenty, aby to wykazać – koniecznie porusz to w swoim odwołaniu. Szczegółowo wyjaśnij dlaczego decyzja o cofnięciu Ci upoważnienia do wystawiania L4 była błędna.

Złożenie przez Ciebie odwołania wstrzymuje wykonanie tej decyzji.

Co się stanie po wniesieniu odwołania?

Odwołanie rozpatruje minister właściwy w sprawach zabezpieczenia społecznego. Na podstawie zgromadzonych w toku kontroli dokumentów oraz Twojego odwołania podejmuje decyzję dotyczącą zasadności Twojego odwołania.

Rozumiem, a gdy minister nie uwzględni mojego odwołania?

Wówczas możesz wystąpić ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wtedy Sąd zadecyduje o tym, czy stanowisko ZUS i ministra było uzasadnione.

W jakim kierunku orzekają Sądy?

Na wstępie warto podkreślić, że nie przeprowadza się dużej liczby kontroli ZUS. Niemniej jednak, Sądy rzadko uwzględniają odwołania. Tytułem przykładu można wskazać na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 10 maja 2019 r., VII SA/Wa 2507/48.

W wyroku z 20 marca 2007 r., sygn. akt GSK 345/06, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, iż „ograniczeniami swobody uznania są określone przez ustawodawcę dyrektywy wyboru. Organ przy wydawaniu decyzji o charakterze uznaniowym obowiązany jest do rzetelnej i wnikliwej analizy wszelkich okoliczności sprawy w celu stwierdzenia, czy zostały spełnione określone w przepisach przesłanki. Dopiero w ten sposób przeprowadzona, gruntowna analiza stanu faktycznego sprawy, stanowi materiał dowodowy będący podstawą do wydania decyzji o charakterze uznaniowym”. Jednocześnie Sąd podziela stanowisko Ministra, co do tego, że skoro kontrolą objęto dokumentację medyczną dotyczącą ponad 70 wystawionych zaświadczeń lekarskich, a kontrole te wykazały nieprawidłowości i nie miały charakteru jednorazowego – ZUS orzekając w ramach uznania administracyjnego, uprawniony był do cofnięcia uprawnień na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.

Jak widzisz skala nieprawidłowości zadecydowała o tym, że nie uwzględniono odwołania. To pokazuje również, że kontrole z ZUS starają się eliminować powtarzające się ciągle naruszenia.

Pamiętaj, że niezależnie od tego na jakich podstawach ZUS oprze decyzję o cofnięciu upoważnienia, masz prawo do obrony. Jest nim odwołanie od decyzji ZUS upoważniającej do wystawiania L4.

*****

Przeczytaj także

Czy każdy lekarz może wystawić L4?

Czy każdy lekarz może wystawić L4?

Katarzyna Zalewska31 stycznia 2023Komentarze (0)

Czy każdy lekarz może wystawić L4?

Prowadząc własny gabinet trafiają do Ciebie pacjenci, którzy wymagają zwolnienia lekarskiego.

Czy posiadasz uprawnienia L4?

Czy każdy lekarz może wystawić L4?

W tym artykule dowiesz się o tym:

  1. w jaki sposób możesz uzyskać upoważnienie do wystawiania L4?
  2. jakie warunki techniczne musisz spełnić?
  3. kiedy uprawnienie do wystawiania L4 zostanie cofnięte lub wygaszone?

Czy każdy lekarz może wystawić L4

W jaki sposób możesz uzyskać upoważnienie do wystawiania L4?

Aby uzyskać upoważnienie musisz złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oświadczenie o zobowiązaniu się do przestrzegania zasad orzekania o czasowej niezdolności do pracy i wykonywania obowiązków wynikających z przepisów ustawy oraz przepisów o ochronie danych osobowych.

Oświadczenie może złożyć w formie pisemnej bądź w formie dokumentu elektronicznego.

[kliknij aby kontynuować…]

Kiedy nie możesz zawrzeć umowy z NFZ?

Katarzyna Zalewska21 czerwca 2022Komentarze (0)

Kiedy nie możesz zawrzeć umowy z NFZ?

Połowa roku już minęła, zatem nadchodzi czas na przygotowanie się do konkursów ofert oraz rokowań w ramach NFZ. Wraz z tym, jak bumerang wraca pytanie kiedy nie można zawrzeć umowy z NFZ? A w ogóle jest taka możliwość? Jest i dziś o tym opowiem.

Cały problem tkwi w art. 132 ust. 3 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych:

Nie można zawrzeć umowy o udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej z lekarzem, pielęgniarką, położną, inną osobą wykonującą zawód medyczny lub psychologiem, jeżeli udzielają oni świadczeń opieki zdrowotnej u świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Funduszem.

Przekładając ten przepis na bardziej ludzki i zrozumiały język. Jeżeli pracujesz w podmiocie, który udziela świadczeń z NFZ to niestety umowa z NFZ nie będzie dla Ciebie. Ustawodawcy chodziło o to, aby umowy z NFZ nie były zawierane w pewnej zamkniętej grupie. Tyle tylko, że jak w wielu sytuacjach ustawa poszła dość daleko i zmusza do kreatywnego rozwiązania tej sytuacji.

Co wtedy zrobić?

Pomysłów na rozwiązanie tego sporu było sporo. Niektórzy uważali, że ten wymóg będzie trzeba spełnić dopiero w momencie zawierania umowy, a nie starcie w postępowaniu. I tu muszę Was rozczarować, ponieważ ta koncepcja nie przejdzie. Stanowczo wykluczono możliwość spełnienia tego warunku dopiero w momencie zawarcia umowy z NFZ.

Co na to orzecznictwo?

  1. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 grudnia 2020 r., II GSK 1061/20: Treść oświadczenia oferenta w zakresie spełnienia warunku zawarcia umowy określonego w art. 132 ust. 3 ustawy musi być zgodna ze stanem faktycznym i prawnym, zarówno w dniu składania oferty, jak i od początku obowiązywania umowy. Oznacza to zapewnienie o trwałości spełniania warunków w tak określonej przestrzeni czasowej, a co za tym idzie również i w toku postępowania prowadzonego w sprawie zawarcia umowy o świadczenia opieki zdrowotnej. Oferta ma więc być aktualna w toku całego postępowania, poczynając od jej złożenia, aż do dnia rozpoczęcia obowiązywania umowy.
  2. Wyrok NSA z 8 grudnia 2020 r., II GSK 1066/20:  (…) Służy to konkretnemu celowi, a mianowicie stworzeniu możliwości jej zweryfikowania na odpowiednim etapie postępowania konkursowego. Prawidłowa wykładnia tego przepisu, w powiązaniu z art. 149 ust. 1 pkt 2 i 7 tej ustawy prowadzi do przyjęcia, że już na etapie składania oferty oferent zobligowany jest do wykazania, iż w przypadku jego oferty nie będzie zachodziła określona w nim przeszkoda do zawarcia umowy z NFZ.
  3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 grudnia 2020 r., II GSK 818/20: W toku postępowania konkursowego Komisja konkursowa ma za zadanie ocenę ofert oraz warunków zawartych w ofertach – i na tej właśnie podstawie rozstrzyga konkurs, nie jest natomiast jej zadaniem ustalanie zdarzeń przyszłych, które mogą, ale nie muszą nastąpić.

Kiedy nie możesz zawrzeć umowy z NFZ – praktyka?

Ustawowe rozwiązanie nie oznacza, że nie możesz w ogóle starać się o zawarcie umowy z NFZ pracując już w podmiocie, który ma kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Trzeba tylko trochę pomyśleć i wykorzystać w tym celu rozwiązania, które przynosi prawo. Co mam na myśli? Np. założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka ma swoją osobowość prawną, więc jak najbardziej nadaje się do wykorzystania, aby móc wystąpić w postępowaniach NFZ, ale jednocześnie nie tracić dotychczasowych źródeł zarobkowania.

Zatem, jak widzicie istnieje możliwość znalezienia rozwiązania także tego problemu. Czy spotkaliście się z nim w swoich staraniach o uzyskanie umowy z NFZ? Opowiedzcie o tym w komentarzach.

*****

Zwróć uwagę na

Jak podpisać umowę z NFZ

Jakie są kary umowne nakładane przez NFZ

 

 

← Poprzednie wpisy