W ostatnim czasie media obiegła informacja dotycząca ujawnienia zdjęcia RTG pacjenta. Wywołało to dyskusję, czy ujawnienie zdjęcia RTG pacjenta, niezawierającego jego imienia i nazwiska nie narusza tajemnicy lekarskiej oraz RODO. W tym wpisie opowiem Wam o tym jak RODO chroni pacjenta, ponieważ budzi to wiele wątpliwości.
RODO a dane pacjenta
Na wstępie wskażę na 3 ważne pojęcia zawarte w RODO, o których musi pamiętać lekarz rozpowszechniając dane pacjenta lub wizerunek.
Dane biometryczne oznaczają dane osobowe, które wynikają ze specjalnego przetwarzania technicznego, dotyczą cech fizycznych, fizjologicznych lub behawioralnych osoby fizycznej oraz umożliwiają lub potwierdzają jednoznaczną identyfikację tej osoby, takie jak wizerunek twarzy lub dane daktyloskopijne.
Dane dotyczące zdrowia oznaczają dane osobowe o zdrowiu fizycznym lub psychicznym osoby fizycznej – w tym o korzystaniu z usług opieki zdrowotnej – ujawniające informacje o stanie jej zdrowia.
Przetwarzanie jest zgodne z prawem wyłącznie w przypadkach, gdy spełniono co najmniej jeden warunek, np. osoba, której dane dotyczą wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w jednym lub większej liczbie określonych celów.
Dlaczego uważam te trzy pojęcia za istotne w tym względzie? Ponieważ dotyczą informacji, których upublicznienia pacjent może po prostu nie chcieć. Myślę tu zarówno o opublikowaniu wizerunku w przypadku medycyny estetycznej, jak też „anonimowych” wyników badań.
Po pierwsze, nie każdy chce ujawniać gdzie się leczy, z jakich zabiegów korzysta, gdyż może się spotkać z przykrymi uwagami. Po drugie, nawet anonimowe wyniki badań, mogą zawierać dane umożliwiające identyfikację tego konkretnego pacjenta.
Dlatego zanim ujawnisz tak wrażliwe dane o pacjencie uzyskaj jego zgodę i to w formie pisemnej. Dzięki temu później unikniesz problemów związanych z wykazaniem tego, że pacjent wyraził zgodę. Nie możesz zapomnieć też o celu.
Rozpowszechniono dane pacjenta bez jego zgody – co wtedy?
Z uwagi na to, że omawiam tę kwestię na gruncie RODO na marginesie zostawię naruszenie tajemnicy lekarskiej. Jakie konsekwencje w oparciu o RODO trzeba będzie w takiej sytuacji ponieść?
Pacjent będzie mógł w przypadku naruszenia RODO zgłosić taki fakt Prezesowi Urzędu Ochrony Danych Osobowych w celu wyjaśnienia sprawy. Oprócz tego, pacjent może wystąpić na drogę sądową i dochodzić zadośćuczynienia i/lub odszkodowania. Z takim roszczeniem będzie mógł wystąpić gdy dozna szkody lub krzywdy związanej z ujawnieniem danych bez wcześniejszej zgody.
Czy warto zatem publikować dane pacjenta bez jego zgody? Moim zdaniem nie.
Jeśli np. chcesz opublikować efekty swojej pracy (ważne dla gabinetów medycyny estetycznej) to wcześniej porozmawiaj z pacjentem, wyjaśnij cel wykorzystania danych. To na pewno pomoże uniknąć problemów w przyszłości.
Bez zgody pacjenta nie wolno ujawnić jego danych, za wyjątkami opisanymi w ustawach (o czym wspominałam też w blogu)!
Dlatego niniejszy artykuł stanowi jedną z wielu odpowiedzi na to jak RODO chroni dane pacjenta 🙂
*****
Czytaj także
RODO w gabinecie lekarskim – Prawo w gabinecie lekarskim
Kto ma dostęp do dokumentacji medycznej? – Prawo w gabinecie lekarskim
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }